Onze taal is voortdurend in beweging. Bijna dagelijks komen er nieuwe woorden bij en houden we jaarlijks een verkiezing van ‘Het woord van het jaar’. In 2020 werd ‘anderhalvemetersamenleving’ opgenomen in de dikke Van Dale. Dit woord won het van ‘fabeltjesfuik’ en ‘viriswappie’. Mocht je je woordenschat nog verder willen uitbreiden, dan kun je altijd even klikken op de website woordvanhetjaar.vandale.nl.
Ondernemers lopen taalkundig achter
Kijkend naar brieven, offertes, folders en webteksten van ondernemers, valt op dat daarin nog weinig taalvernieuwing aanwezig is. Sterker nog, taalkundig lopen bedrijven, instellingen en scholen die lesgeven in zakelijk taalgebruik, soms behoorlijk achter.
‘Naar aanleiding van uw geëerde schrijven’ en ‘Verblijven wij met de meeste hoogachting’ zijn veel voorkomende begin en slotzinnen. De oubolligheid druipt er vanaf. Men is vergeten waar het laatste zinnetje ooit voor diende. Ik help je graag even uit de droom. Het werd gebruikt in een tijd dat voorgedrukt briefpapier nog niet bestond. Het was daarom handig als je terug wilde schrijven, een adres te vermelden. Daarom werd er geschreven waar men ‘verbleef’. Nu wij voorbedrukt ‘briefpapier’ hebben (Steeds vaker digitaal in de vorm van e-mail en pdf-documenten.), waar alle contactgegevens op staan, wordt nog steeds de plaats genoemd; volkomen overbodig. Zakelijk gezien is ouderwets taalgebruik niet sterk als je je wilt profileren als een moderne, innoverende en vlot communicerende organisatie of ZZP’er.
‘Hopende en vertrouwende u naar genoegen te hebben geïnformeerd…’ is ook een veel voorkomend twijfelzinnetje in offertes; de zakelijke stiefkindjes van Nederland. Dan heb ik het nog niet eens over het gebruik van vaktaal/jargon/vakchinees, want daarover valt ook een uitgebreid artikel te schrijven.
10 tips voor verbetering
Voor mij ligt een brief met zes regels van een Vereniging van Eigenaren. Ik tel even snel het aantal taalfouten en oubollige woorden; zes spelfouten en twaalf oubollige woorden in zes regels. Het gebruik van leestekens, of eerder het gebrek daaraan, laat ik maar even voor wat het is. Wat zegt dit korte briefje over de professionaliteit van de schrijver en/of de organisatie? Hoe komt dit op lezers over?
Er mag misschien niet van iedere werknemer en de meer dan 1 miljoen ZZP’ers worden verwacht dat er foutloos wordt geschreven. Wat wel verstandig is, is om het zakelijke taalgebruik af en toe eens tegen het licht te houden. Hoe? Onderstaand tref je10 tips aan.
- Haastige spoed is zelden goed. Controleer je teksten niet als je haast hebt, want haastige spoed is, ook hier, zelden goed! Zoek een moment dat je rustig de tijd kunt nemen om teksten na te lopen.
- Gebruik altijd de spellingscontrole maar vaar en niet blind op! Verkeerd gespelde woorden hebben soms wel een betekenis maar niet die je bedoelt. Ze worden dan ook niet rood of groen onderstreept als je Word gebruikt.
- Controleer teksten door ze hardop uit te spreken. Je ontdekt al pratend spelfouten en waar leestekens nodig zijn.
- Een andere manier om teksten te controleren is om die ook eens in een ander lettertype te zetten. Het is een prima manier om te voorkomen dat een bepaalde fout niet opvalt.
- Je kunt zelf een paar keer je teksten nalopen en dan nog over een fout heenlezen. Dat overkomt mij ook wel eens. Vraag daarom eens aan een ander om kritisch naar je teksten te kijken. Vier ogen zien meer dan twee.
- Controleer je taalgebruik op oubollige woorden en vervang ze door een eigentijdse versie. Op de website van Onze Taal tref je een uitgebreide lijst van oubollige woorden aan en meer hedendaagse alternatieven.
- Als je cijfers of berekeningen gebruikt, wees dan extra oplettend. Reken ze voor alle zekerheid toch maar even na.
- Mensen zijn gevoelig voor de schrijfwijze van hun naam en de daarbij behorende voorletter(s). Controleer dus altijd of iemand meerdere voorletters heeft en als dit zo is, gebruik ze dan ook!
- Controleer of het gebruikte lettertype nog wel bij deze tijd past. Voorbeeld: Times New Roman en Courier zijn al jaren over hun ‘houdbaarheid’ heen.
- Je kunt ook overwegen je teksten door een buitenstaander te laten controleren.
Tot slot geen tip maar een waarheid waaraan je je kunt vasthouden:
