Een van de eerste vaardigheden die mensen leren zijn spreken, lezen en schrijven. Deze communicatie-instrumenten zijn niet alleen levensbepalend, maar ook vaak letterlijk van levensbelang. Hoe beter men in staat om verbaal en schriftelijk te communiceren, en door veel lezen de kennis te verhogen, vergroot men de overlevingskansen in deze maatschappij en de kansen op succes; zakelijk en/of privé.
De schrijfrenaissance
Aan schrijven kan men veel plezier beleven, zoals miljoenen over de hele wereld al hebben ontdekt. Let maar eens op het enthousiasme waarmee wordt ge-sms’t, getwitterd en de toenemende gewoonte om gesprekken onder vier ogen, of via de telefoon, in te ruilen voor het uitwisselen van boodschappen via e-mail. Ja, schrijven maakt een renaissance door!
Enkele bewijzen daarvan zijn bijvoorbeeld dat er steeds meer Nederlanders zijn die met de wens rondlopen hun levensverhaal te (laten)schrijven. De markt speelt daar handig op in via een ruim aanbod van allerlei schrijfcursussen. Dat blijkt ook uit het toenemende aantal tekstschrijvers met een profiel op Linkedin.
Oorzaak frustraties
Niet iedereen zet zich met plezier aan het schijven. Vraag dat maar eens aan de ruim 354.000 werkelozen in Nederland. Onder hen zitten veel 50-plussers die, na het schrijven van een paar honderd sollicitatiebrieven, er inmiddels wel achter zijn dat hun kansen op de arbeidsmarkt niet al te hoog zijn. Veel sollicitanten in de genoemde doelgroep raken daardoor behoorlijk gefrustreerd en, zonder allen over een kam te schreven, is men zelf deels verantwoordelijk voor de ontstane frustraties. Als je 30 jaar voor eenzelfde werkgever hebt gewerkt en je van de ene op de andere dag te horen krijgt dat je bedrijf failliet is of de productie naar een land met goedkopere arbeidskrachten wordt verplaatst, dan heeft men waarschijnlijk te lang hetzelfde werk gedaan en vergeten tijdig over te schakelen toen het nog kon! Zo simpel is het vaak. Wat doet de werkeloze na het aanzeggen van het ontslag? Deze zoekt vaak nog steeds naar banen die men eerder heeft uitgeoefend maar waarvan men zich onvoldoende realiseert dat daar geen vraag meer naar is of waarvan de productiemethoden via bijvoorbeeld 3D-technieken mensenwerk deels overbodig maakt.
Wie heeft mijn kaas gepikt?
Werkgevers zijn vaak verplicht om, vanwege de Wet Poortwachter, overtallige werknemers die men wil ontslaan, een re-integratie of outplacementtraject aan te bieden om hen te helpen met het vinden van een nieuwe werkkring. Dit laat men als regel over aan re-integratie- en outplacementbureaus die zich vaak richten op hulp bij het solliciteren bij een andere werkgever door sollicitatietrainingen aan te bieden en/of netwerken in te schakelen om hun klanten geplaatst te krijgen. Niet zelden krijgt men dan ook een cursus in het gebruik van Linkedin als sollicitatie-instrument. Daar is op zich niets mis mee, maar om enigszins zichtbaar te worden via sociale media heb je wel tijd en volgers nodig. Het aanbieden van sollicitatietrainingen kan een frustrerend effect hebben omdat men naar banen blijft zoeken die er (nog) niet zijn of die aan het einde van de levenscyclus zitten. Het boekje ‘Wie heeft mijn kaas gepikt’, waar het woord ´Kaas´ als metafoor wordt gebruikt voor wat wij in dit leven willen, beschrijft precies de genoemde problematiek! Willens en wetend loopt men uitzendbureaus plat in de hoop de vertrouwde baan te vinden die er niet is en ook niet meer zal komen. Maar nee, ze blijven het, tegen beter weten in, toch steeds maar weer proberen. Het gevolg daarvan is dat men verder gefrustreerd raakt vanwege de zoveelste onpersoonlijke afschrijving en de moed hen in de schoenen zakt om nog enigszins gemotiveerd te solliciteren. De puf is er compleet uit!
Biografisch schrijven als keerpunt in de carrière
Stel een willekeurige werknemer de vraag: ´Wat wilde je worden toen je jonger was?´. Stel na het antwoord de vraag hoe men in de huidige baan terecht is gekomen. Wees niet verbaasd als dit totaal iets anders is geworden dan ze eerst wilden. De vraag is dan gerechtvaardigd: ‘Vertel eens, wat kwam er tussen?’
In mijn geval wist ik wat ik wilde worden toen ik 12 was. Ik had de volgende beroepen in gedachte:
– schrijver/journalist
– toneelspeler of cabaretier
– docent.
Het heeft mij bijna 30 jaar gekost om ´full circle´ te komen om mijn jeugdwensen te realiseren. De les die ik daaruit heb getrokken is dat het een stuk sneller kan om doelen te bereiken. Hoe? Dat inzicht wil ik hier graag met je delen.
Wat kwam ertussen?
Iemand die werkeloos is, of dat dreigt te worden, doet er verstandig aan om niet direct in het wilde weg op iedere willekeurige baan te solliciteren, maar eerst eens de tijd te nemen om na te denken over de gemaakte keuzes in het verleden, te evalueren welke ervaringen (positief, neutraal en negatief) daarmee zijn opgedaan. Dat kan aan de hand van jezelf vragen stellen als:
‘Hoe ben ik hier zo terecht gekomen?’
‘Wat wilde ik vroeger eigenlijk gaan doen?’
‘Wat kwam er tussen zodat ik wat anders ging doen?’
‘Wie hebben invloed uitgeoefend op mijn carrièrekeuzes?’
‘Hoe heb ik dat achteraf ervaren?´
‘Wat wil ik eigenlijk het liefst met de rest van mijn carrière en privéleven doen?’
‘Welke capaciteiten zien anderen in mij?’
‘Wat houdt mij tegen om totaal iets anders te gaan doen?´
‘Waar ben ik bang voor?’
Nadenken op papier is een probaat middel om die vragen te beantwoorden en biografisch schrijven is daarvoor een prima instrument. Voor de een is het van zich afschrijven van frustraties al een middel om een streep onder het verleden te zetten. Daarmee kunnen blokkades, om op een andere manier naar de toekomst te kijken, worden opgeheven. Voor een ander in het een zoektocht naar de achtergronden van eerder gemaakte beslissingen. Om te leren begrijpen wat en wie die keuzes hebben beïnvloed zodat men leert ontdekken in welke mate zij zelf aan het stuur van de eigen carrière hebben gestaan en/of het tijd wordt om de eerder ingeslagen richting van de carrière te veranderen in een richting die betere kansen op succes biedt.
Motivatie geeft energie
Bij een ooit door mij opgezet re-integratiebedrijf, gespecialiseerd in het helpen van langdurige 50-plussers, hebben veel van mijn klanten baat gehad bij biografisch schrijven en een nieuwe werkkring gevonden die, in ruim 90% van alle gevallen, totaal verschilde van de baan die men verloor maar bijna dubbel zoveel werkplezier opleverde.
Bij 134 klanten leefde de wens om niet meer afhankelijk te zijn van een werkgever, maar om als zzp’er of ondernemer aan de slag te gaan; vaak ondanks aanvankelijke bezwaren dat zelfstandigheid onzekerheid met zich mee bracht. Van die 134 hebben 128 deze stap met succes gedaan. Dit kan een indicatie zijn dat biografisch schrijven helpt om de verloren motivatie terug te vinden, realistische plannen uit te werken om daarmee in de praktijk met hernieuwde energie aan de slag te gaan.
Biografisch schrijven is een relatief goedkoop en effectief middel om verloren energie te herstellen, motivatie te verhogen en snel duidelijkheid te geven over de richting waarin men met succes een nieuwe carrière kan beginnen; ongeacht de leeftijd!
