Het schrijven van een artikel of boek is één ding; ervoor zorgen dat het ook gemakkelijk en aangenaam te lezen is, is een ander verhaal. Van de lengte van zinnen tot het gebruik van afbeeldingen, er zijn verschillende elementen die de leesbaarheid kunnen beïnvloeden. Hier tref je 10 direct toepasbare praktische tips aan die je helpen om je artikelen, blogs en boeken toegankelijker en aantrekkelijker te maken voor je lezers.
1. Korte zinnen en paragrafen
Lange zinnen en paragrafen kunnen overweldigend zijn. Probeer je zinnen onder de 20-25 woorden te houden en beperk paragrafen tot maximaal 5-6 regels.
Als je Word gebruikt kun je eenvoudig controleren of je deze regel volgt. Klik na het schrijven van je tekst ‘Controleren’ aan en in de rechter kolom, onderaan, klik je op ‘Documentstatistieken.
2. Gebruik subkoppen
Subkoppen breken de tekst op en maken het makkelijker om snel informatie te vinden. Ze fungeren als kleine adempauzes voor de lezer en stellen lezers in de gelegenheid om snel te herkennen waarover je schrijft. Schrijf subkoppen die de aandacht prikkelen door ze vet te schrijven en qua prikkelende bewoordingen.
3. Bullets en lijsten
Het gebruik van bullets of genummerde lijsten kan complexe informatie makkelijker verteerbaar maken. Ze zijn ideaal voor het opsommen van tips, stappen of belangrijke punten, zoals in dit artikel.
4. Actieve schrijfstijl
Probeer de passieve vorm te vermijden en gebruik een actieve schrijfstijl. Dus in plaats van te schrijven ‘Het rapport werd door mij gelezen’, schrijf je ‘Ik las het rapport’. Schrap dus zoveel mogelijk hulpwerkwoorden uit je tekst. Schrijvers met een hoog sociaal profiel, hebben de neiging te veel woorden te gebruiken. Schrijven is schrappen. Ik moet dit me elke dag weer voorhouden.
5. Witruimte
Te veel tekst op een pagina straalt geen rust uit. Die krijg je wel door witruimtes te gebruiken bij nieuwe alinea’s. Een alinea is een tekstblok van zinnen die bij elkaar horen. Daarna kan je dus een witruimte gebruiken. Maak die alleen niet te groot. Eén harde ‘enter’ op je toetsenbord is voldoende.
6. Gebruik afbeeldingen en grafieken
Ook al ben ik het niet altijd eens met de uitdrukking dat een beeld meer zegt dan duizend woorden, kunnen afbeeldingen en grafieken helpen om je punt te benadrukken. Het verbetert ook de leeservaring. Pas alleen op dat grafieken niet te veel informatie bevatten. Denk maar even aan de video ‘Death by Powerpoint’. Let op: Pas wel op dat je geen afbeeldingen gebruikt waarop copyrights rusten! Controleer dus wel eerst even of je een afbeelding mag gebruiken.
7. Geef voorbeelden
Houd het eenvoudig. Voorbeelden geven van een bepaalde of ingewikkelde situaties helpen voor een beter begrip. Net als bij punt 6 help je daarmee ook dat je lezers het kunnen visualiseren.
8. Gebruik eenvoudige taal
Voorkom het gebruik van ‘vakchinees’ en ingewikkelde woorden en begrippen tenzij je daar niet onderuit komt. Gebruik de taal van je doelgroep. Is het voor een breder publiek bedoeld, dan is eenvoudige en duidelijke taal altijd beter.
9. Sluit af met een samenvatting
Een van de positieve opmerkingen die ik vaak krijg over mijn boeken is dat ik de meeste hoofdstukken met een korte, puntsgewijze samenvatting afsluit. Je kunt er ook voor kiezen om aan het begin van je artikel of een hoofdstuk van een boek in het kort de inhoud daarvan te vertellen. Kijk maar eens hoe ze dat bij kranten doen.
10. Leesbaar lettertype en grootte
De keuze van het lettertype en de grootte kan een grote invloed hebben op de leesbaarheid. Uit diverse onderzoeken blijkt dat het gebruik van een lettertype met schreef, dat zijn kleine streepje in de letters, het breinvriendelijkst is. Times New Roman, Georgia en Palatino zijn daarvan voorbeelden. Zelf kies is meestal voor een lettertype zonder schreef. Arial, Calibri en Verdana zijn daarvan voorbeelden. De helft van onze bevolking heeft een bril en/of contactlenzen dus gebruik dan een niet te kleine lettergrootte.
Samenvatting
Schrijven is een kunst en kunde, maar het moet ook functioneel zijn. De voorgaande tien tips zorgen ervoor dat je artikel en boek niet alleen informatief en interessant zijn, maar ook aangenaam en gemakkelijk om te lezen. Door aandacht te besteden aan de leesbaarheid, vergroot je de kans dat je boodschap daadwerkelijk overkomt bij je publiek. I wens je daarbij veel succes!
Wie (goed) schrijft, blijft!
